Arbo - werkplek


Te veel lawaai op het werk kan leiden tot gehoorschade. Een slecht gehoor is niet alleen een sociale handicap met soms vergaande gevolgen voor het welzijn, een slecht gehoor leidt ook tot slechter functioneren op het werk, tot en met een verhoogd veiligheidsrisico door bijvoorbeeld onjuiste interpretatie van instructies en dergelijke.

Geluidsonderzoek voor risico-inventarisatie

Een goed beeld van de risico's van lawaai op het werk is ook in het belang van de werkgever. In een nabije toekomst zullen velen van ons langer door moeten werken. Goede arbeidsomstandigheden vragen daarom onverminderd om aandacht. De schadelijkheid van geluid is vaak niet op het gehoor te beoordelen. Wij komen vaak situaties tegen waarbij er klachten zijn vanwege hinder door geluid dat niet schadelijk wordt geacht, en het optreden van schadelijk geluid zonder dat dat als hinderlijk wordt ervaren. Geluidsonderzoek geeft duidelijkheid, als het goed is ook over de te volgen aanpak bij de bestrijding van schadelijk geluid. Bij een vermoeden van een te hoge blootstelling aan geluid is een geluidonderzoek verplicht in het kader van de risico-inventarisatie.

NEN 3418 - ISO 9612

Het onderzoek naar geluid op de werkplek vind bij voorkeur plaats door geluidsmetingen per werkzaamheid en berekening van de gemiddelde blootstelling per dag aan de hand van een werkzaamhedeninventarisatie. Dat is een lijst met werkzaamheden, met vermelding van de duur van die werkzaamheid per dag en het gemeten geluidniveau. Alleen bij werkzaamheden die met enige regelmaat voorkomen, en waarbij mogelijk een te hoog geluidniveau optreedt hoeft te worden gemeten.
Deze methode is beschreven in NEN-EN-ISO 9612. Daarnaast beschrijft deze norm twee alternatieve wijzen van onderzoek die kunnen worden gebruikt als het opstellen van een werkzaamhedeninventarisatie ondoenlijk is. Bij deze twee alternatieven is wel meer tijd nodig voor het uitvoeren van de metingen.
NEN 3418 is vervallen.

Geluidkaart

In de procesindustrie is het gebruikelijk om een geluidkaart op te stellen. Vaak zijn er grote gebieden waar personen niet regelmatig verblijven en is het wenselijk inzicht te hebben waar de kansen op overmatige blootstelling aan geluid groot is. De geluidkaart alleen is in de regel niet voldoende om een dagelijkse blootstelling aan lawaai voldoende nauwkeurig te bepalen. De geluidkaart kan een zinvolle aanvulling zijn op geluidsonderzoek met behulp van dosimetrie. Voor dat laatste geeft ISO 9612 aanwijzingen welke meettijden en steekproeven nodig zijn voor een betrouwbaar resultaat. Er is geen norm voor het opstellen van geluidkaarten voor arbeidsomstandigheden, daarom hebben wij daar zelf een protocol voor opgesteld.

Stress - concentratie - communicatie

Ook geluid, of zo je wilt lawaai, dat niet schadelijk is voor het gehoor kan de arbeidsprestaties negatief beïnvloeden. Het is overtuigend aangetoond dat geluid de bloeddruk verhoogd en, afhankelijk van de omstandigheden, stress verhogend kan zijn. Indien het ziekteverzuim hoog is kan het van groot belang zijn om bij de bestrijding van lawaai verder te gaan dan alleen reduceren tot vlak onder de schadelijkheidsgrens.
Fouten door verstoring van de concentratie of communicatie leiden tot een slechtere kwaliteit van het product, of dat nu een studie of een rapport is of een werkstuk van een ambachtsman.

Neem maatregelen: lawaai kost geld !

Gehoorbescherming kan noodzakelijk, en soms onvermijdelijk zijn. Toch is het altijd van belang om te onderzoeken of het lawaai zelf, dus de bron, gereduceerd kan worden. Dat is ook een eis die duidelijk in het arbobesluit wordt genoemd. De aanpak dient zich eerst te richten op de bron, dan op de overdracht, dan op de organisatie van het werk en, als laatste op gehoorbescherming.
Lees meer (arbeidsomstandighedenbesluit)